به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، دومین سخنرانی از سلسله سخنرانی‌های گروه مطالعات علم با عنوان «نظریه دیوید لوئیس درباره تبیین علیت بر پایه شرطی های خلاف واقع» در روز یکشنبه، ۲۵ اردیبهشت، ساعت ۱۷ به صورت مجازی برگزار می شود. 

در این نشست، دکتر امیرعلی موسویان به ارائه سخنرانی خواهند پرداخت. چکیده سخنرانی ایشان به قرار زیر است: 

برای تعیین صدق یک شرطی خلاف واقع باید توجه داشت که آیا تالی در جهان¬های– مقدم معینی صادق است و نیز نباید همه جهان¬های– مقدم بلکه تنها باید بعضی از آنها را در نظر گرفت. دیوید لوییس در کتاب شرطی های خلاف واقع ضمن معرفی شرطی‌های خلاف واقع به عنوان شرطی‌های به طور تغییرپذیر اکید متناظر با اسناد دسترس پذیری بر طبق تشابه مقایسه‌ای جهان‌ها برای هر جهانi ، مجموعه جهان هایی که لااقل در درجه معین ثابتی مشابه جهانi هستند را  S_i فرض می کند. تحلیل پایانی لوییس در مورد گزاره‌های شرطی خلاف واقع و شرایط صدق آنها به این صورت است کهA◻ ⟶C  در i صادق است اگر و تنها اگر یک جهان – AC (دسترس پذیر) نزدیک تر از هرجهان –AC ̅ به i باشد اگر جهان های A (دسترس پذیر) وجود داشته باشند.   مشکل اصلی در مورد تحلیل انتظام علیت که باعث آزمودن و ارائه تحلیل شرطی خلاف واقع توسط لوییس شد، عدم موفقیت تحلیل انتظام در تشخیص علل واقعی از معلول ها، پی پدیدارها و علل بالقوه پیش دستی شده بود، بدون ایجاد پیچیدگی‌های بیشتر و انحراف از این ایدة بنیادی که علیت تحقق انتظام‌ها است. لوییس تعریف دوم علیت هیوم را به عنوان تعریف خود، نه از خود علیت بلکه از وابستگی علّی میان رویداد های واقعی استفاده می کند. براساس تحلیل شرطی خلاف واقعی لوییس، رویدادی علت رویداد دیگر است اگر و تنها اگر یک زنجیرة علّی که از اولی به دومی بینجامد وجود داشته باشد. مدت‌ها لوییس مدافع تحلیل شرطی خلاف واقعی علیت بوده است، اما ساده‌ترین تحلیل شرطی خلاف واقعی در موارد علیت زیادتی از کار می‌افتد. او بار دیگر تغییر نظر می‌دهد تا به تحلیل صحیح برای تشخیص علت در این موارد و منشأ تفاوت بین آنچه علت است و آنچه علت نیست برسد.