منتخب جوگ باسشت

کتاب حاضر، در شمار آثار میرابوالقاسم فندرسکی است. میرفندرسکی در زمره حکمای مکتب فلسفی اصفهان در قرن یازدهم هجری به شمار می‌آید. وی افزون بر نگارش در باب فلسفه اسلامی به آموزه‌های آیین هندو نیز توجه کرده است. اصل کتاب جوگ باسشت که یکی از آثار مهم عرفان هندویی است، منظومه‌ای است طولانی به زبان سانسکریت با عنوان یوگه واسیشتهه که تصنیف آن منسوب است به والمیکی، شاعر و حکیم باستانی و نیمه افسانه‌ای هند. بنابر تحقیقات جدید این نسبت درست نیست. نخستین‌ بار در سده نهم میلادی ابهیننده خلاصه‌ای از آن ترتیب داد که با عنوان لگهو یوگه واسیشتهه شهرت یافت. این خلاصه را شیخ نظام‌الدین پانی‌پتی بعدها به پارسی درآورد. میرابوالقاسم فندرسکی در نخستین سالهایی که به هند آمده بود، به مطالعه ترجمه نظام‌الدین پانی‌پتی پرداخت و به نگارش حواشی و شرح بر این ترجمه همت گمارد. در این حواشی می‌توان مقایسه آموزه‌های هندی را با آموزه‌های فلسفی سقراط، افلاطون، ارسطو و پلوتینوس آشکارا دید. فتح‌الله مجتبایی، پژوهشگر برجسته فلسفه و عرفان اسلامی و هندی، که سالیان بسیاری از عمر گرانقدر خود را به مطالعه و پژوهش در قلمروی ادیان به‌ویژه آیین هندو گذرانیده است، پس از تصحیح و تحقیق بر این رساله و حواشی برجای مانده از میرفندرسکی بر آن، ترجمه‌ای انگلیسی از آن را نیز ارایه کرده‌ است. افزون بر معرفی نسخه‌ها، نمایه‌ای هم برای بخش پارسی و هم برای بخش انگلیسی موجود است که خواننده را به مضامین درون متن رهنمون می‌سازد.