به گزارش روابط عمومی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، کتاب «ردیه بر پروکلوس درباب قِدم عالم؛ 1 تا 5» اثر فیلوپونوس، با ترجمه و تحقیقِ میثم توکلی‌بینا، عضو هیئت علمی مؤسسه، در روزهای پایانی سال 1401 منتشر شد.
در مقدمه مترجم این اثر آمده است: وقتی متون ابن‌سینا، فارابی و حتی متکلمان پیش از خواجه را بررسی می‌کردم،
کم‌کم برایم واضح شد که اینان در موضوع حدوث جهان متونی را مطالعه می‌کردند
که هدف نهان و به‌ندرت آشکارشان نقض یا ابرام آن متون است. واضح شد که در
آن زمان نسخه‌ای از یحیی محب التعب (شاید هم نحوی) در دست ایشان بوده
و وقتی بحث از حدوث ذاتی یا زمانی می‌کنند، به آن نوشته عنایت دارند. یافتن و
خواندن چنان متنی می‌توانست از برخی ابهامات متون فلسفی و کلامی رازگشایی
کند و به‌تعبیری، سویۀ مفقود دیالوگ پیدا شود.
می‌دانیم که در این فرض، تفسیرها
و تعبیرها از متون میراثی می‌تواند دگرگون، تکمیل، ابهام‌زدایی یا تحکیم شود و
ارزش تفسیری چنان متنی بسیار است، اما جز اشارت‌ها و تلخیص‌های ناقصی در زبان عربی از آن برجای نمانده است. وقتی به پروژۀ بزرگ شارحان کهن ارسطو
مراجعه کردم، خوشبختانه این متن را یافتم. این پروژه در انگلستان زیر نظر کالج سلطنتی لندن در سال 1987 با مدیریت ریچارد ســورابجی آغاز شد.
در مجموع، به باور مترجم، متن حاضر می‌تواند از این جهات مفید و منشأ آثار باشد:
۱) شناخت بهتر و درجه یک سنت‌های انتقادی نسبت به ارسطو و افلاطون؛ 2) پیشینۀ ماقبل اسلامی کلام مسلمانان به خصوص در موضوع حدوث و قدم؛ 3) درک بهتر متون فلسفی فارابی، ابن‌سینا و امثال ایشان باتوجه به درک سویۀ دیگر
دیالوگ؛
4) درک تطورات تاریخی مفاهیم فلسفی_کلامی از زمانۀ افلاطون تا مکاتب فلسفی
اسلامی.
شایان ذکر است که تصحیح انگلیسی اثر در چهار جلد منتشر شده و
ترجمه و انتشار فارسی نیز به همان ترتیب خواهد بود. لذا در این جلد دلیل 1 تا 5،
در جلد دوم دلیل 6 تا 8، در جلد سوم دلیل 9 تا 11 و در جلد چهارم دلیل 12 تا 18
ارائه خواهد شد.