چهارمین سخنرانی از سلسله سخنرانی‌های گروه مطالعات علم با عنوان «معضل کنترل اجتماعی فناوری و دوراهی‌های اخلاقی»

در این نشست، دکتر کیوان الستی به ارائه سخنرانی خواهند پرداخت. چکیده سخنرانی ایشان به قرار زیر است:

شیوع فناوری‌ها اثرات متعددی به‌همراه خواهد داشت که (به‌لحاظ اخلاقی، اجتماعی و ...) همیشه مثبت نیست و، به‌همین جهت، توسعۀ فناوری همزمان نیازمند کنترل توسط عامل‌های اجتماعی نیز خواهد بود. با این حال، کنترل اجتماعی فناوری با معضلی مواجه است: زمانی که امکان تغییر و تأثیر بر مسیر توسعۀ فناوری‌ها وجود دارد، اطلاعات کافی از اثرات آن در دست نیست و به‌همان اندازه که اثرات شناخته‌شده‌تر می‌شوند امید به اینکه بتوان تأثیری بر آن گذاشت کاهش خواهد یافت. تلاش برای حل این معضل باعث شده در سال‌های اخیر به‌جز استفاده از راه‌حل‌های کلاسیک و اولیه (همانند استفاده از رویکردهای احتیاطی یا تجربه و خطای هوشمند) به نقش ارزش‌های اجتماعی و اخلاقی و یافتن شیوه‌هایی برای همگام کردن و شکل دادن مسیر فناوری‌ها در جهت ارزش‌های اجتماعی و اخلاقی توجه بیشتری شود.

یک نگاه، محدود شدن ‌امکان کنترل بر اثرات فناوری را شکل‌گیریِ تعهدات متعددی می‌داند که دوراهی‌ها و چندراهی‌هایی »اخلاقی« را شکل داده و امکان تغییر مسیر و تصمیم‌گیری را کاهش می‌دهد. حداقل یک راه‌حل برای رهایی از دوراهی‌هایی که طراحان یا توسعه‌دهندگان فناوری با آن مواجه هستند، »راه‌حل‌های نوآورانه «است. نوآوری‌های (فنی یا اجتماعی) گاهی قادرند که دامنۀ عملکرد عاملان اجتماعی را گسترش داده و، به‌همین واسطه، دوراهی‌های اخلاقی را (بدون نیاز به تغییر ارزش‌هایی که به آن متعهد هستند) حل کنند. در چنین شرایطی نوآوری‌هایی که به‌منظور حل دوراهی‌های اخلاقی به‌کار رفته است مسیری »مسئولانه« را طی خواهند کرد. در چنین شرایطی، همچنین، اخلاق، موتوری برای خلق نوآوری خواهد بود.

در این نشست، با تحلیل نسبت میان معضل کنترل اجتماعی فناوری و راه‌حل‌های نوآورانه برای حل دوراهی‌ها، ابعاد متفاوتی که مسیر کنترل اجتماعی فناوری می‌تواند طی کند مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سلسله‌نشست‌های گروه مطالعات علم به این لینک مراجعه نمایید. 

برای شرکت در این نشست، از طریق این  لینک  وارد شوید.